کاهش قابل ملاحظه رشد گیاهان با افزایش آلودگی صوتی

آلودگی صوتی به عنوان یکی از انواع آلودگی ها نه تنها بر انسان بلکه روی گیاهان و حیوانات تاثیر منفی می گذارد و رشد گیاهان را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.

به گزارش ایرامکس رشد بی رویه جمعیت توام با توسعه صنعتی و فناوری، مشکلات عدیده ای را برای شهرنشینان به همراه داشته است. آلودگی محیط زیست یکی از مهمترین این معضلات است. در این میان آلودگی صوتی به عنوان یکی از مهمترین آلاینده های زیست محیطی در ایجاد این گونه مشکلات در شهرهای بزرگ سهم بسزایی داشته است. آلودگی صوتی با فناوری صنعتی رابطه مستقیم دارد و به عبارت دیگر همزمان با رشد و ارتقای فناوری، مشکل صدا نیز ابعاد گسترده تری یافته است و باعث بروز مشکلات بیشتری خواهد شد.

این نوع از آلودگی در بیشتر کشورهای صنعتی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات زیست محیطی تلقی می شود و حتی در مدیریت کلان شهرسازی، معماری داخلی مراکز بهداشتی درمانی، آموزشی و تحقیقاتی، مسکونی و تجاری و طراحی ماشین آلات صنعتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. تحقیقات انجام شده نشان می دهد که هیاهو و دغدغه های زندگی ماشینی، ناراحتیهای جسمی و روحی شهروندان کلانشهرها را باعث می شود که عوارض جسمی، روحی و روانی ناشی از سر و صدای ترافیکی در مقایسه با انواع دیگر بسیار زیانبارتر است. این مسایل باعث شده است که جهان امروز برای مبارزه با این معضل هزینه های هنگفتی را صرف کند.

برای آشنایی بیشتر با آلودگی صوتی در ادامه به تعریف صوت و آلودگی صوتی و اثر صوت بر گیاهان و حیوانات و استانداردهای صوت می پردازیم.

تعریف صوت و آلودگی صوتی

بر اثر ارتعاش مولکول های هوا و تغییرات مداوم فشار، صوت بوجود می آید. این امواج به صورت طولی در هوا منتشر می شود  و در محدوده فرکانسی معینی می تواند توسط انسان قابل درک باشد بنابراین امواج صوتی شکلی از امواج مکانیکی هستند که به صورت امواج طولی منتشر می شوند و ضمن برخورد با گوش، احساس شنیدن را ایجاد می کنند.

امواج مکانیکی می توانند بصورت فرکانس های متفاوت در محیط منتشر شوند، اما محدوده فرکانس های قابل درک برای انسان بین 20 تا 20.000 هرتز است. امواج کمتر از 20 هرتز را مادون صوت و امواج بیش از 20.000 هرتز را فراصوت می گویند.

سروصدا یا آلودگی صوتی را می توان به صورت صدای ناخواسته ای دانست که موجب بر هم زدن آرامش در زمان استراحت و یا تمرکز افراد در حین انجام کار می شود، به همین دلیل صدای موسیقی نیز اگر در یک موقعیت و زمان نامناسب اجرا شود به عنوان منبع آلودگی صوتی در نظر گرفته می شود.

واحد اندازه گیری صدا بر حسب دسیبل (dB) و بر اساس تغییرات فشار هوا، مقدار آن بین صفر دسیبل (آستانه شنوایی) تا 130 دسیبل (آستانه کری) بالا بیان می شود. گوش انسان بلندی صدا را در فرکانس های مختلف یکسان درک نمی کند، بر همین اساس فیلتری روی دستگاه های اندازه گیری صدا نصب می شود (فیلتر وزنی A) تا محدوده اندازه گیری منطبق بر آنچه می شنویم، باشد و واحد تراز صدا بصورت dB(A) نوشته می شود.

اثر سر و صدا روی گیاهان و حیوانات

سر و صدا رشد گیاهان را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد  همچنین رشد گیاهان گلخانه ای تحت تاثیر صدای موسیقی افزایش می یابد. در حیوانات سر و صدا سبب مهاجرت بی موقع حیات وحش و پرندگان، خونریزیهای گوش، سقط جنین، بی اشتهایی، کاهش شیر در حیوانات شیرده و کوتاه شدن طول عمر آنها می شود.

منابع سروصدا

عمده ترین منابع سر و صدا در محیطهای شهری ناشی از وسایل حمل و نقل است که شامل حمل و نقل جاده ای، هواپیماها و قطارها می شود. ترازهای صوتی ناشی از وسایل حمل و نقل جاده ای شامل موتورسیکلت، خودروهای سواری، خودرو سنگین و نیمه سنگین) سهم عمده ای در تولید آلودگی صوتی شهرها دارند.

از منابع دیگر سر و صدا در جوامع شهری می توان به فعالیت های صنعتی، فعالیتهای ساختمانی و تجهیزات و دستگاه های موجود در محیط زندگی و منزل اشاره کرد که هر یک سهم مشخصی را در تولید آلودگی صوتی زیست محیطی دارند.

استانداردهای آلودگی صوتی

در فاصله بین یک تا دو دهه اخیر، در بیشتر کشورهای جهان توجه خاصی نسبت به مسیله صدا و آلودگی ناشی از آن به وجود آمده که منجر به تدوین آیین نامه ها و اجرای قوانین خاص مبارزه با آلودگی صوتی در آن کشورها شده است. در کشور ما نیز اقداماتی در خصوص مبارزه با این آلاینده زیست محیطی انجام شده است. دو نوع استاندارد در این زمینه وجود دارد که عبارتند از:

1. Ambient or Environment Standards: این استاندارد حد آستانه مجازی را برای محیط های مختلف شهری تعیین می کند. در صورتی که هر فردی به عنوان عابر و یا ساکن در یک منطقه مسکونی و یا شاغل در یک منطقه تجاری یا صنعتی تحت آستانه های مجاز زیست محیطی قرار داشته باشد، دچار عوارض سوء صدا نخواهد شد.

2. Emission Standards: با استفاده از این استاندارد، میزان ترازهای خروجی منابع ایجاد کننده صدا قابل مقایسه و ارزشیابی می باشد. استانداردهای زیست محیطی لازم است بمنظور آسایش و آرامش انسان تعیین گردد.

نکته قابل توجه این است که تعیین دقیق این استانداردها به نوع رفتار، فرهنگ، آداب و رسوم و بالاخره به ساختار فیزیکی شهرها بستگی خواهد داشت، به همین دلیل در تعیین این نوع استانداردها در کشورهای مختلف تفاوت هایی دیده شده است.

 در جدول زیر استاندارد زیست محیطی کشورمان را که توسط سازمان حفاظت محیط زیست اعلام شده، آمده است. مطابق این استاندارد مناطق شهری کشورمان به 5 دسته تقسیم شده است.

پایان خبر ایرامکس