تاریخچه ی خورشت قیمه Gheimeh

خورشت قیمه یکی از محبوب ترین و اصیل ترین غذاهای ایرانی با عطر و طعم بی نظیرش جایگاه ویژه ای در سفره های ایرانی دارد. اماOrigin این غذای خوشمزه کجاست؟ ریشه لغوی آن از کجا آمده و چه تحولاتی را پشت سر گذاشته است؟ چه فوت و فن هایی برای پخت یک قیمه مجلسی و خوشمزه وجود دارد؟ در این محتوا به بررسی تاریخچه خورشت قیمه انواع آن مواد لازم طرز تهیه و نکات مهم در پخت آن می پردازیم تا شما را با این غذای اصیل ایرانی بیشتر آشنا کنیم.

تاریخچه خورشت قیمه

خورشت قیمه یکی از غذاهای سنتی و پرطرفدار ایرانی است که قدمت آن به چندین قرن پیش باز می گردد. با اینکه نمی توان به طور دقیق مشخص کرد که چه کسی و در چه زمانی برای اولین بار این غذا را پخته است اما با بررسی ریشه لغوی و شواهد تاریخی می توان سرنخ هایی از خاستگاه این خورشت خوشمزه به دست آورد. قیمه به دلیل طعم و مزه مطبوع و همچنین سهولت نسبی در تهیه از دیرباز در مناسبت ها و مراسم های مختلف مورد استفاده قرار می گرفته است.

خورش قیمه از کجا آمده؟

در موردOrigin خورشت قیمه روایات مختلفی وجود دارد. برخی معتقدند که این غذا ریشه در نواحی آذری زبان ایران دارد زیرا واژه «قیمه» از کلمه ترکی «قیمه» یا «کیمه» به معنای گوشت قورمه شده گرفته شده است. با این حال برخی دیگر معتقدند که ریشه این غذا به دوران باستان باز می گردد و در طول زمان دستخوش تغییراتی شده است. همچنین وجود انواع مختلف قیمه در مناطق مختلف ایران نشان دهنده قدمت و گستردگی این غذا در فرهنگ غذایی ایرانی است.

ریشه لغوی قیمه

واژه «قیمه» از زبان ترکی گرفته شده و به معنای گوشت خرد شده یا قورمه شده است. این واژه در زبان اکدی نیز با همین معنا وجود داشته است. در لغت نامه دهخدا قیمه به گوشت ریز ریز شده یا چرخ شده اطلاق می شود و به طور کلی به غذاهایی که در تهیه آن ها از گوشت خرد شده استفاده می شود گفته می شود. این ریشه لغوی نشان دهنده اهمیت گوشت در تهیه این غذا و همچنین ارتباط آن با فرهنگ های مختلف است.

خورش قیمه در دوران صفویه

شاردن جهانگرد فرانسوی که در دوران صفویه به ایران سفر کرده بود در سفرنامه اش به خورشت قیمه اشاره کرده و آن را غذایی با گوشت و ادویه های خوشمزه توصیف کرده است. این موضوع نشان می دهد که خورشت قیمه در دوران صفویه نیز غذایی شناخته شده و محبوب بوده است. همچنین نادر میرزا قاجار از این خورش به نام شاه خورش ها یاد می کند و معتقد است این خورش یادگاری از دوران ساسانی است.

انواع خورش قیمه

خورشت قیمه در مناطق مختلف ایران به شکل های متنوعی تهیه می شود و هر کدام طعم و عطر خاص خود را دارند. تفاوت در مواد اولیه ادویه ها و روش پخت باعث ایجاد انواع مختلف قیمه شده است که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

قیمه نذری

قیمه نذری یکی از انواع پرطرفدار قیمه است که معمولاً در ایام محرم و سایر مناسبت های مذهبی به عنوان نذری پخته و توزیع می شود. این نوع قیمه معمولاً با گوشت گوسفندی لپه رب گوجه فرنگی و ادویه های معطر تهیه می شود و طعمی لذیذ و به یادماندنی دارد.

قیمه سیب زمینی

قیمه سیب زمینی رایج ترین نوع قیمه است که در آن از سیب زمینی سرخ شده به عنوان یکی از مواد اصلی استفاده می شود. سیب زمینی سرخ شده علاوه بر طعم و مزه باعث غلیظ شدن خورشت نیز می شود. این نوع قیمه به دلیل سادگی در تهیه و طعم مطبوع در بین خانواده های ایرانی بسیار محبوب است.

قیمه بادمجان

قیمه بادمجان نوع دیگری از قیمه است که در آن به جای سیب زمینی از بادمجان سرخ شده استفاده می شود. بادمجان سرخ شده طعم و عطر خاصی به خورشت می دهد و آن را لذیذتر می کند. این نوع قیمه به خصوص در فصل تابستان که بادمجان فراوان است بسیار مورد استقبال قرار می گیرد.

قیمه قورمه

قیمه قورمه نوعی قیمه است که در آن از گوشت قورمه شده (گوشت سرخ شده و پخته شده در روغن) استفاده می شود. این نوع قیمه طعم و عطر قوی تری نسبت به قیمه های دیگر دارد و برای افرادی که طعم گوشت را دوست دارند بسیار مناسب است.

مواد لازم خورش قیمه

مواد لازم برای تهیه خورش قیمه اصیل عبارتند از: گوشت گوسفندی یا گوساله لپه پیاز رب گوجه فرنگی لیمو عمانی سیب زمینی روغن نمک فلفل زردچوبه و زعفران. مقدار دقیق هر کدام از این مواد بسته به ذائقه و تعداد نفرات متغیر است.

طرز تهیه خورش قیمه اصیل

برای تهیه خورش قیمه اصیل ابتدا پیاز را تفت داده و گوشت را به آن اضافه می کنیم. سپس لپه را که از قبل خیس کرده ایم به همراه رب گوجه فرنگی و ادویه ها به گوشت اضافه می کنیم و تفت می دهیم. در نهایت آب را اضافه کرده و اجازه می دهیم تا خورشت با حرارت ملایم بپزد. در اواخر پخت لیمو عمانی و زعفران را اضافه می کنیم و پس از جا افتادن خورشت آن را با سیب زمینی سرخ شده سرو می کنیم.

فوت و فن پخت خورش قیمه مجلسی

برای پخت یک خورش قیمه مجلسی و خوشمزه رعایت برخی نکات ضروری است که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

انتخاب گوشت مناسب

انتخاب گوشت مناسب یکی از مهم ترین عوامل در طعم و کیفیت خورش قیمه است. بهترین گوشت برای قیمه گوشت گوسفندی یا گوساله با چربی کم است. گوشت باید تازه و با کیفیت باشد و به قطعات کوچک و یک اندازه خرد شود.

تفت دادن پیاز و رب

تفت دادن پیاز و رب گوجه فرنگی نقش مهمی در طعم و رنگ خورش قیمه دارد. پیاز باید به خوبی سرخ شود تا طلایی رنگ شود و رب گوجه فرنگی نیز باید به اندازه ای تفت داده شود که رنگ آن باز شود و طعم خامی آن از بین برود.

استفاده از لیمو عمانی

لیمو عمانی یکی از طعم دهنده های اصلی خورش قیمه است که طعم ترش و مطبوعی به آن می بخشد. لیمو عمانی باید از قبل خیسانده شود و هسته های آن جدا شود تا تلخی آن از بین برود. همچنین بهتر است لیمو عمانی را در اواخر پخت به خورشت اضافه کنید تا طعم آن بیش از حد غالب نشود.

زمان اضافه کردن لپه

زمان اضافه کردن لپه به خورشت تاثیر زیادی در بافت آن دارد. لپه باید از قبل خیسانده شود و در اوایل پخت به خورشت اضافه شود تا به خوبی بپزد و نرم شود. اگر لپه دیر اضافه شود ممکن است سفت بماند و طعم خوبی به خورشت ندهد.

نکات مهم در پخت خورش قیمه

علاوه بر موارد فوق رعایت نکات زیر نیز در پخت خورش قیمه حائز اهمیت است:

• استفاده از ادویه های تازه و با کیفیت
• استفاده از زعفران دم کرده برای عطر و طعم بهتر
• پخت خورشت با حرارت ملایم برای جا افتادن بهتر
• تنظیم میزان آب خورشت برای غلظت مناسب

خورش قیمه خوشمزه به سبک خاص

با رعایت نکات و فوت و فن های ذکر شده می توانید یک خورش قیمه خوشمزه و مجلسی به سبک خاص خودتان تهیه کنید و از طعم بی نظیر آن لذت ببرید. با کمی خلاقیت و تجربه می توانید طعم و عطر این غذای اصیل ایرانی را به سلیقه خودتان تغییر دهید و یک قیمه منحصر به فرد خلق کنید.

آیا خورش قیمه ریشه در غذای خاصی از دوران باستان دارد؟

برخی معتقدند ریشه این غذا به دوران باستان برمی گردد اما اطلاعات دقیقی در این مورد موجود نیست.

چرا به خورش قیمه خورش لپه هم گفته می شود؟

به دلیل استفاده از لپه به عنوان یکی از مواد اصلی در تهیه این خورش به آن خورش لپه نیز گفته می شود.

چه ادویه هایی عطر و طعم خورش قیمه را بی نظیر می کنند؟

ادویه های اصلی شامل زردچوبه فلفل دارچین و زعفران است که عطر و طعم بی نظیری به خورش قیمه می بخشند.

چگونه از له شدن لپه در خورش قیمه جلوگیری کنیم؟

لپه را از قبل خیس کنید و در ابتدای پخت به خورش اضافه کنید تا به خوبی بپزد و له نشود.

چه کار کنیم خورش قیمه روغن بیندازد؟

استفاده از گوشت با چربی مناسب و تفت دادن کافی پیاز و رب به روغن انداختن خورش کمک می کند.

خورش قیمه را با چه مخلفاتی سرو می کنند؟

خورش قیمه معمولاً با برنج سیب زمینی سرخ کرده و انواع ترشی سرو می شود.

چگونه خورش قیمه گیاهی درست کنیم؟

برای تهیه خورش قیمه گیاهی می توان به جای گوشت از سویا یا قارچ استفاده کرد.

بهترین گوشت برای خورش قیمه چیست؟

بهترین گوشت برای خورش قیمه گوشت گوسفندی یا گوساله با چربی کم است.

چرا خورش قیمه ترش میشود؟

ترش شدن خورش قیمه معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد از لیمو عمانی یا اضافه کردن آن در زمان نامناسب است.